Περί σμηνουργίας

Mε εχει σιγουρα προβληματισει κατα καιρουσ οπωσ φανταζομαι και τον καθενα απο σασ το θεμα τησ σμηνουργιασ.
Λιγο πολυ γνωριζουμε τουσ παραγοντεσ που επιδρουν στην εκδηλωση του φαινομενου(στενοτητα χωρου και πυκνοτητα μελισσων,γερασμενη βασιλισσα,μπλοκαρισμα τησ φωλιασ του γονου ,προσωρινη απραξια λογω καιρου διαρκουσησ ανθοφοριασ κλπ)
Εν τουτοισ συχνα βλεπουμε το φαινομενο να εκδηλωνεται με ενταση,ακομη και οταν εχουμε φροντισει να περιορισουμε εγκαιρα αυτεσ τισ αιτιεσ.Συχνα μαλιστα το σμηνουργικο μελισσι συνεχιζει τουσ μεθεσμουσ σε σημειο που εξασθενει σημαντικα.Οι μεθεσμοι αυτοι οδηγουνται απο παρθενεσ βεβαια βασιλισσεσ ,που ομωσ κατα γενικη ομολογια εκτοσ απο πολυ νεεσ εξελισσονται και σε εξαιρετικα παραγωγικεσ μανεσ.
Αναρωτιεμαι γιατι συμβαινει λοιπον αυτο?Ηδη με την αναχωριση του πρωτου αφεσμου,το θεμα τησ πυκνοτητασ των μελισσων εχει κατα βαση διευθετηθει. ο αφεσμοσ περνει μαζι του συχνα ακομη και το 60% του πληθυσμου.Το θεμα τησ νεασ και σφρηγιλησ βασιλισσασ εχει επισησ λυθει με την παραγωγη των βασιλισσων σμηνουργιασ.οπωσ και το θεμα του μπλοκαρισματοσ τησ γωνοφωλιασ , εφ οσον στο διαστημα που μεσολαβει οι καθημερινεσ εκολαψεισ δημιουργουν επαρκεια χωρου.Η εξηγηση οτι αυτο εχει να κανει με το γεγονοσ, πωσ οταν εχει εγκατασταθει η διαθεση του μελισσιου για σμηνουργια δεν καταστελεται ευκολα, ελαχιστα με ικανοποιει στην περιπτωση των μεθεσμων.Αναρωτιεμαι γιατι αυτεσ οι μελισσεσ δεν ακολουθησαν τον αφεσμο αν ειχαν τετοια ακατανικητη ταση να σμηνουργησουν?Οσο για τισ νεοκολαφθεισεσ ποτε απέκτησαν και για πιο λογο μια τετοια ταση ?
Ασ δουμε αλλη μια φορα λοιπον τα δεδομενα που εχουμε
Σμηνουργια εκδηλωνεται οταν εχουμε παρατεταμενη ανθοφορια και εντονη παραγωγη γονου.
Οταν υπαρχει μεγαλη πυκνοτητα πληθυσμου και στενοτητα χωρου
ηλικιωμενη βασιλισσα
προσωρινη απραξια.
Εξ αλλου εχει παρατηρηθει (και αποτελει και τροπο χειρισμου)οτι καταστελεται η διαθεση του σμηνουσ να σμηνουργησει οταν του δοθουν πλαισια με ανοιχτο γονο απο αλλα μελισσια,οπωσ και κερια για χτισιμο.Δινεται στο μελισσι δουλεια για να μη σμηνουργισει λενε οι παλιοι
Την περιοδο λιγο πριν την σμηνουργια οι μελισσεσ κυνηγούν την βασιλισσα τουσ ,την δαγκωνουν και τησ φερονται εχθρικα.Αυτη δε κινειται διαρκωσ αδυνατιζει και γεννα ελαχιστα αυγα.Ετσι γινεται ικανη να πεταξει μαζι με το σμηνοσ.
Θεωρειται οτι οι μελισσεσ την αποτρεπουν με τον τροπο αυτο να γεννα ,ωστε οι μετα τον αφεσμο απομένουσες μελισσεσ να μπορουν να φροντισουν καλυτερα μια περιορισμενη φωλια γονου.
Ειναι αραγε αυτο σωστο?Ειναι οι μελισσεσ που εμποδιζουν την γεννα τησ βασιλισσασ η η ιδια η βασιλισσα που αδυνατει να ανταποκρυθει στισ αναγκεσ του μελισσιου για ηυξημενη παραγωγη γονου ?Και μηπωσ ειναι αυτη η ιδια η αιτια τησ εχθρικησ τουσ στασησ απεναντι τησ?
Ασ αναλογιστουμε τι εχει συμβει το προηγουμενο διαστημα.Η βασιλισσα εχει επεκτεινει την γεννα τησ σε 2.5 περιπου κυκλουσ γονου.Τον προηγουμενο μηνα απο την εκδηλωση τησ σμηνουργιασ γεννα ακαταπαυτα και μεγαλο μαλιστα αριθμο αυγων που φτανει τα 2000 περιπου
την ημερα.Ισωσ λοιπον εχει αναγκη απο μια αναπαυλα για να αναλαβει δυναμεισ.Ισωσ ειναι η βασιλισσα που αδυνατει να ανταποκριθει και οχι οι μελισσεσ που την αποτρεπουν απο το να γεννα.Αυτη η <<κοπωση>> παρατηρειται βεβαια πιο εντονα σε βασιλισσεσ γερασμενεσ,αλλα συχνα παρατηρειται και σε βασιλισσεσ νεεσ ,ωστε να παρατηρουμε το φαινομενο να σμηνουργουν και μελισσια με νεεσ βασιλισσεσ μερικων μηνων.Ειναι κατα την γνωμη μου η πολυ εντατικη γεννα που προηγειται τησ περιοδου σμηνουργιασ που εχει ενα τετοιο αποτελεσμα κοπωσησ τησ βασιλισσασ.
Τι γινεται τωρα με το μελισσι?
Η περιορισμενη γεννα και ο μεγαλοσ πληθυσμοσ καθιστα τισ μελισσεσ ανενεργεσ.Η libito των εργατριων δεν ικανοποιειται.Κυνηγουν την βασιλισσα για να την εξαναγκασουν σε γεννα και οχι για να την αποτρεψουν απο αυτο.Η βασιλισσα αδυνατει να ανταποκριθει.Οι μελισσεσ χανουν το ενδιαφερον για συλλογη.Ειναι βεβαια μια κατασταση που δεν ικανοποιει το μελισσι.(Αντιθετα με πολλουσ απο εμασ οι μελισσεσ ειναι εξαιρετικα εργατικεσ) .Διοχετευουν την libido στην δημιουργια βασ.κελιων Καποιεσ σιγα σιγα αρχιζουν να εδηλωνουν την αδημονια τουσ κινουμενεσ νευρικα πανω στισ κηρηθρεσ.Αρχιζουν τουσ χωρουσ παρασύροντας και αλλεσ μεχρι που το φαινομενο γενικευεται.Και τοτε καποια στιγμη το σμηνοσ ξεχυνεται απο την κυψελη του αποφασισμενο,παρασυροντασ και την βασιλισσα του.Το χτισιμο νεασ φωλιασ του δινει σκοπο και εργασια που εχει αναγκη.Η βασιλισσα αρχιζει σιγα σιγα και σε πιο χαμηλουσ ρυθμουσ να γεννα στισ νεεσ κηρηθρεσ.Καθωσ το χτισιμο των νεων κηρηθρων προχωρει η βασιλισσα ξεκουραστη πλεον επεκτεινει τη γεννα τησ.Αν ομωσ δεν καταφερνει και παλι να αναλαβει δυναμεισ και να ανταποκριθει ικανοποιητικα στισ αναγκεσ του μελισσιου θα αντικατασταθει μετα απο λιγο διαστημα.
Στο αρχικο μελισσι τωρα εκολαπτονται οι νεεσ βασιλισσεσ.Απο τον υπαρχοντα γοννο εκαλαπτονται συνεχωσ και νεεσ εργατριεσ,που και αυτεσ ομωσ δεν εχουν τιποτα να κανουν εφ οσον οι μανεσ δεν εχουν γονημοποιηθει και δεν εχουν ξεκινησει να γεννουν.Παλι λοιπον εχουμε μια αναλλογη περιπτωση με αυτην που οδηγησε το μελισσι σε σμηνουργια.Και το φαινομενο επαναλαμβανεται με τισ παρθενεσ πλεον βασιλισσεσ να οδηγουν τον μεθεσμο. Ολα αυτα βεβαια συμβαινουν την ανοιξη οταν εχουμε συνεχη και ποικιλη ανθοφορια που δρα διεγερτικα στο μελισσι,ωστε και η διαθεση παραγωγησ γονου ειναι συνεχησ και αυξανομένη χωρισ διακοπεσ και κενα (περιπτωση εξαντλησησ τησ μαννασ)αλλα και οταν εξαιτιασ κακων καιρικων συνθηκων οι μελισσεσ κλεινονται για μεγαλο διαστημα στην κυψελη τουσ μενοντασ ανενεργεσ..Εχει μαλιστα παρατηρηθει σμηνουργια και το φθεινοπωρο σε επιτυχημενη ανθοφορια στο ρικι, που και κει η διαθεση παραγωγησ γονου ειναι μεγαλη.
Αυτη την εξηγηση τουλαχιστον δινω εγω στο φαινομενο(κοπωση τησ βασιλισσασ μετα απο μια περιοδο εξαντλιτικησ γεννασ) .Νομιζω οτι μου δινει μια ικανοποιητικη απαντηση στο γιατι σμηνουργουν και οι παρθενεσ βασιλισσεσ?Γιατι σμηνουργουν νεεσ σε ηλικια βασιλισσεσ ?Και γιατι σε<< χρονια σμηνουργιασ>> τα μελισσια σμηνουργουν πριν καλα καλα συμπληρωσουν την αναπτυξη τουσ ?Αλλα κυριωσ μου δινει απαντηση και στο γιατι ενα μελισσι σμηνουργει καποτε ακομη και οταν του εχει δοθει αφθονοσ χωροσ κερια για χτισιμο και νεα βασιλισσα?Αν εχετε αλλεσ αποψεισ και σκεψεισ για το φαινομενο θα χαιρωμουν να τισ μοιραστουμε.

Σάκη
στους λόγους που δημιουργούν σμηνουργία βάλε και την:

"Έλλειψη επαρκούς αερισμού και ύπαρξη υψηλής θερμοκρασίας μέσα στην κυψέλη."

Αναρωτιέσαι γιατί γίνονται και άλλοι αφεσμοί μετά τον πρώτο αφού ο πρώτος αφεσμός έλυσε το πρόβλημα της στενότητας χώρου, το μπλοκάρισμα της φωλιάς του γόνου, της παλιάς βασίλισσας κλπ.

Μήπως λοιπόν έρχονται απανωτοί αφεσμοί, επειδή το πρόβλημα αερισμού και υψηλής θερμοκρασίας δεν έχει λυθεί με τον πρώτο αφεσμό?
Αυτόν άραγε τον λόγο τον βάζουμε στο μυαλό μας, όταν τραβάμε τα μαλιά μας που χάνουμε ολόκληρους πληθυσμούς?

Άρα μήπως αμέσως μετά τον 1ο αφεσμό, να πρέπει αμέσως να δημιουργήσουμε σκιά πάνω από τις κυψέλες, ή ακόμα καλύτερα, να έχουμε φροντίσει μπαίνοντας το καλοκαίρι να τις έχουμε κάτω από δέντρα, οπότε μπορεί να αποφύγουμε εντελώς και την σμηνουργία?


Ένας άλλος πολύ σοβαρός λόγος για σμηνουργία, αλλά που δεν περνάει από το μυαλό μας, είναι:

"ο μεγάλος αριθμός παραμανών μέσα στην κυψέλη".

Αυτό το γεγονός με τη σειρά του, δημιουργεί στρες στο σμήνος, διότι αυτές (οι παραμάνες) παράγουν (λόγω ηλικίας) πολύ βασιλικό πολτό που δεν έχουν πού να τον διοχετεύσουν.

Άρα μήπως γι' αυτό το λόγο θα πρέπει από την άνοιξη ακόμα να απομακρύνουμε σε τακτά χρονικά διαστήματα πληθυσμό από τις πολυπληθείς κυψέλες και να τον κατευθύνουμε είτε σε παραφυάδες είτε σε αδύνατα μελίσσια?

"Πρακτική μελισσοκομία" - Θρασύβουλου - σελ. 45"
{Αν μετά τον 1ο αφεσμό παραμείνει στην κυψέλη μεγάλος αριθμός εργατριών, τότε θα γίνει και 2ος αφεσμός.}

Άρα σημαντικό σημείο είναι "ποιός αριθμός εργατριών βρίσκεται κάθε φορά μέσα στην κυψέλη".
Μήπως μετά τον 1ο αφεσμό, πρέπει εμείς να κάνουμε τεχνητό και ελεγχόμενο 2ο αφεσμό σε άλλη κυψέλη?

Σημειώνω ότι λόγω μικρής πείρας εκ μέρους μου, (δεν έχω αντιμετωπίσει ακόμη σμηνουργία), οι απόψεις μου μπορεί να είναι και λάθος.

Τώρα που το ξανασκέφτομαι, μήπως ένας ακόμα λόγος σημουργίας, είναι και το είδος της γύρης που μαζεύεται από τα διάφορα άνθη?

Αυτό θα μπορούσαμε να το διαπιστώσουμε, αν υπήρχε μια βάση δεδομένων, όπου θα εγγραφόταν κάθε σμηνουργία που συμβαίνει στα κατά τόπους μελισσοκομεία, οπότε από αυτό θα μπορούσαμε να δούμε και τι είδους άνθοφορία υπάρχει στους τόπους αυτούς.

Αυτό με κάνει να το λέω μια συζήτηση που είχα με μελισσοκομόμο που χρόνια τώρα δεν μετακίνησε ποτέ τα μελίσσια του (αρκείται σε όσο μέλι βγάλει η περιοχή του).
Η περιοχή του κάθε χρόνο έχει τα ίδια και τα ίδια λουλούδια.
Ποτέ λοιπόν δεν του έχει τύχει σμηνουργία.

Μήπως τελικά κάποιες γύρες περιέχουν κάποιες ουσίες που πυροδοτούν το ένστικτό τους να σμηνουργήσουν, ασχέτως αν στις κυψέλες υπάρχει χώρος, ή πολύς γόνος, ή πολλές νεαρές εργάτριες ή οτιδήποτε άλλο βοηθά στην σμηνουργία?
Ναι μεν όλοι αυτοί είναι λόγοι για σμηνουργία, αλλά μήπως ο καθοριστικός παράγοντας είναι η τροφή τους και ότι πιθανόν αυτή περιέχει?

Κάτι δηλαδή, σαν το Καρκίνο στο ανθρώπινο σώμα.
Όλοι μας έχουμε καρκινικά κύτταρα "εν υπνώσει".
Μόλις τύχει κάτι, είτε απο ψυχολογικής πλευράς, είτε από εξωτερικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες, τότε πυροδοτούνται (αυτά τα καρκινικά κύτταρα) και μέσα σε λίγο καιρό ο καρκίνος κάνει την δουλειά του.

Μήπως θα μπορούσαν οι παλιότεροι σε αυτό το forum που δεν έχουν μετακινήσει ποτέ τα μελίσσια τους και ταυτόχρονα δεν είχαν ποτέ φαινόμενα σμηνουργίας, να μας πουν και το είδος ανθοφορίας που έχουν σε ακτίνα 5 Km?

Και ταυτόχρονα από την άλλη μεριά μήπως κάποιοι που έχουν συνεχώς φαινόμενα σμηνουργίας, τι είδους ανθοφορίες είχαν?

Η σμηνουργια δηλαδη ειναι κατι σαν την επαρατο?

Εγω θα το ελεγα απαραιτητη διαδικασια για την διαιωνιση τους.(και οχι δεν το ανακαλυψα εγω ) Δεν πιστευω οτι μπορουμε να κανουμε κατι μ αυτο , απλα μονο σωστους χειρισμους.
Μηπως ο παλιος μελισσοκομος που τα εχει σταθερα και δεν εχει σμηνουργιες κανει τους σωστους χειρισμους στην καταλληλη ωρα? και δεν τα εχει σαν και μενα που αν και σταθερα για 3 χρονια περυσι εκανα τον μελισσοκυνηγο?
milmo λες να ειναι αποτελεσμα ανθοβιαγκρα η σμηνουργια? Τρωνε γυρη και τις ξεσηκωνει να φυγουν?

Δεν θελει κοπο θελει τροπο , που οι παλιοι εχουν ενω εμεις .........ψαχνουμε

MILIBEE έγραψε:

και δεν τα εχει σαν και μενα που αν και σταθερα για 3 χρονια περυσι εκανα τον μελισσοκυνηγο?

δηλαδή εσύ melibee αυτά τα 3 χρόνια τι ΔΕΝ εκανες από όσα προβλέπονται σύμφωνα με την θεωρία?

Θεωρώ σωστη την παρατηρηση σου αναφορικα με το ειδοσ τησ γυρησ που συλλεγουν.Υπαρχουν ασφαλωσ γυρεσ πολυ θρεπτικεσ οπωσ του ρικιου ,καστανιασ ,παλιουριου κλπ και γυρεσ χαμηλωτερησ αξιασ οπωσ του καλαμποκιου,του ευκαλυπτου κ.α.
Παλι καταληγουμε ομωσ στον ιδιο παρανομαστη.Θρεπτικη γυρη =εντονοσ ρυθμοσ γεννασ και μεγαλη εκτροφη.
Την ανοιξη με την μεγαλη ποικιλια των ανθισμενων λουλουδιων και την ανθοφορια των οπωροφορων υπαρχουν ευνοικοτατεσ συνθηκεσ για συλλογη θρεπτικοτατησ γυρησ.Δεν ξερω αν υπαρχουν καποια μερη που δεν δινουν την ανοιξη στην μελισσα την δυνατοτητα μιασ τετοιασ συλλογησ .Ασφαλωσ ομωσ υπαρχουν περιοχεσ περισσοτερο η λιγοτερο ευνοημενεσ απο αυτην την αποψη

Διαβάζοντας σχετικά με το θέμα, έπεσα πάνω σε αυτή την πληροφορία:

Σμηνουργία συμβαίνει και λόγω άσχημων συνθηκών διαβίωσης.
και εξηγούμαι.

Άσχημη συνθήκη διαβίωσης μπορεί να δημιουργηθεί για 2 λόγους.

1. έλειψη της ροής κυκλοφορίας αέρα μέσα στην κυψέλη
2. αλλά και η μεγάλη ροή αέρα μέσα σε αυτήν.


Με την έλλειψη της ροής του αέρα, η φερομόνη που βγάζει η βασίλισσα αλλά η φερομόνη που παράγει ο γόνος δεν φτάνει σε όλες τις μέλισσες.

Αλλά και το έντονο ρεύμα αέρα παρασύρει πέραν του δέοντος την μετάδοση φερομονών, χωρίς να φθάνουν οι σωστές ποσότητες φερομόνης στό σμήνος.

Αποτέλεσμα και των 2 παραπάνω λόγων, είναι κάποιες μέλισσες να αρχίζουν διαδικασίες σμηνουργίας.
Και ίσως μετά από αυτό να τις μιμούνται και οι άλλες.

Αν αυτό το σκεπτικό είναι σωστό, τότε μπορεί να έχεις καλή βασίλισσα, που δεν έχει σαν κληρονομικό της γνώρισμα την σμηνουργία, αλλά λόγω μη μετάδοσης των φερομονών της στις κατάλληλες ποσότητες προς όλο το σμήνος, να αρχίσει αυτό το φαινόμενο που το βλέπουμε να συμβαίνει, ενώ μπορεί ταυτόχρονα να έχουμε πάρει όλες τις προφυλάξεις και όμως να συμβαίνει.

Και αυτό γιατί ίσως οι σήτες να είναι κλειστές από πρόπολη (οπότε δεν υπάρχει ρεύμα αέρα), ή να είσαι "στο σπίτι των ανέμων".

Δεν ξέρω, αλλά και αυτός είναι ένας ακόμη παράγοντας που πιθανόν αν χρειάζεται ψάξιμο.

[/quote]
δηλαδή εσύ melibee αυτά τα 3 χρόνια τι ΔΕΝ εκανες από όσα προβλέπονται σύμφωνα με την θεωρία?[/quote]

Καθε εβδομαδα την κρισιμη περιοδο εκανα τσεκαρισμα για βασιλικα κελια 2 φορες την εβδομαδα. Οι κυριες ομως μολις χαλουσα ενα κελι πηγαιναν και καλυπταν τα αλλα οποτε ολο και καποιο ξεφευγε. Ή οταν ανεβαζα πατωματα, ειχε δωθει ηδη εντολη για σμηνουργια. Ετσι ενα ωραιο και ηλιολουστο μεσημερι εγινα μαρτυρας τεσαρων ταυτοχρονων σμηνουργιων. Το θεαμα μοναδικο ,καταφερα να μαζεψω τα δυο ,(τα αλλα μαλλον ηταν αντιτιμο του θεαματος )το τριτο ηταν πολυ ψηλα και παρολο που καταφερα να φτιαξω ενα κονταρι απο κλαδια δεν. Το τεταρτο πηγε σε μερος που ηταν δυσβατο. Δεν βαριεσαι , θα μαθω , μικρη ειμαι ακομη