Χρησιμοποίηση μελισσών για στρατιωτικούς σκοπούς

Είναι γνωστό πως από την αρχαιότητα ακόμη η μέλισσα, όπως και άλλα έντομα που φέρουν κεντρί, χρησιμοποιήθηκαν για πολεμικούς σκοπούς. Η πιό συχνή χρήση ήταν να εκσφενδονίζονται μελίσσια στις τάξεις του εχθρού ή να ρίπτονται από τους υπερασπιστές των οχυρωμένων θέσεων στους προσπαθούντες να τις καταλάβουν.
  Η τελευταία παρόμοια χρήση καταγράφηκε στον πόλεμο του Βιετνάμ, όταν οι Βιετγκόγκ έστηναν παγίδες στους Αμερικανούς στρατιώτες δημιουργώντας παγίδες με κυψέλες μελισσών κατά των περιπόλων του εχθρού.
  Θα περίμενε ίσως κάποιος πως στη σημερινή εποχή δεν θα είχε θέση η χρήση μελισσών για στρατιωτικούς σκοπούς. Τα πράγματα όμως δεν είναι καθόλου έτσι. Το Πεντάγωνο, ήδη από την εποχή του Βιετνάμ -σε  μια προσπάθεια ανταπόδοσης των ίσων σύμφωνα με μία άποψη- άρχισε να αναπτύσσει το δικό του άκρως απόρρητο όπλο, το οποίο, βασισμένο σε μια φερομόνη, είχε στόχο την πρόκληση μαζικής επίθεσης μελισσών εναντίον των Βιετγκόγκ. Ακόμη και σήμερα όμως, όπλα που βασίζονται στο σημάδεμα του εχθρού με ουσίες που θα προκαλέσουν την επίθεση των μελισσών βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης.
  Η πρακτική της επιστράτευσης εντόμων ως όπλα έχει αναχθεί σε νέα επίπεδα στις προηγμένες έρευνες της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Από το 1988 το Πεντάγωνο  έχει επιχορηγήσει πειράματα σε "Ελεγχόμενα Βιολογικά Συστήματα" (Controlled Biological Systems) για να δημιουργήσει εξελιγμένες "πολεμικές τεχνολογίες" βασισμένες στην εντομολογία και τη ζωολογία. Η έρευνα επιβλέπεται από την Κρατική Υπηρεσία Εξελιγμένων Αμυντικών Ερευνητικών Σχεδίων (Defence Advanced Research Projects Agency - DARPA). Αποστολή της έρευνας είναι η εκμετάλλευση των φυσικών χαρακτηριστικών αυτού που οι υπεύθυνοι αποκαλούν "vivisystems" (σε ελεύθερη απόδοση "ζωντανά συστήματα") δηλαδή ζωντανά πλάσματα, από έντομα έως νοήμονα ζώα, με στόχο να μετατραπούν σε "πολεμικές τεχνολογίες".
  Οι επιστήμονες της DARPA προοδεύουν με τα "ζωντανά συστήματα" σχεδιάζοντας "υβριδικά βιο-συστήματα" και "βιομιμητές". Χάρη στην προηγμένη συνδετική τεχνολογία μπορούν να ενώσουν ζωντανά με μη ζωντανά στοιχεία, για παράδειγμα επανεσχεδιάζοντας το νευρικό σύστημα της μέλισσας ή προσκολλώντας αληθινές κεραίες σε βιονική μέλισσα.
  Μια από τις έρευνες της DARPA αφορά στην εκπαίδευση μελισσών για την ανίχνευση ουσιών που υποδηλώνουν την παρουσία εκρηκτικών ή βιοχημικών παραγόντων. Οι πληροφορίες για την εκπαίδευση αυτή και την αποτελεματικότητα των μελισσών στην ανίχνευση εκρηκτικών, όπως το ΤΝΤ, άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους από το 1999. Το 2002 η ικανότητα των εκπαιδευμένων από την DARPA μελισσών να ανιχνεύουν εκρηκτικά, αλλά και άλλες ουσίες, έκανε τον γύρο του κόσμου όταν πολλά διεθνή ΜΜΕ ασχολήθηκαν με το θέμα, παρουσιάζοντας και συνέντευξη του ερευνητή του Πενταγώνου Dr Alan Rudolf. Λίγο αργότερα το θέμα εμφανίστηκε και στον ελληνικό ειδικό τύπο, ενώ δεν έπαψε ποτέ να προκαλεί το ενδιαφέρον των διεθνών μέσων που κάθε τόσο αναφέρονται σ' αυτό.
  Η εκπαίδευση των μελισσών βασίζεται στην αρχή της ανταμοιβής, έτσι ώστε όταν καταφέρνουν να εντοπίζουν τη ζητούμενη μυρωδιά ανταμείβονται με σιρόπι ζάχαρης. Η αποτελασματικότητα στην ανίχνευση των ουσιών από τις μέλισσες είναι εξαιρετικά υψηλή, αγγίζοντας σχεδόν το απόλυτο (99%).
  Εκτός όμως των ΗΠΑ, εκπαίδευση μελισσών για ανίχνευση εκρηκτικών αρχίζει να πραγματοποιείται και σε άλλες χώρες, ακόμη και στα Βαλκάνια. Στην Κροατία, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ Nikola Kezic εκπαιδεύει μέλισσες για την ανεύρεση ναρκών που δεν έχουν εκραγεί από τον πρόσφατο πόλεμο και οι οποίες αποτελούν πρόβλημα για τη χώρα. Υπάρχουν ακόμη θαμένες περίπου 250.000, ενώ μόνο την τελευταία δεκαετία έχουν σκοτωθεί περισσότερα από 100 άτομα. Η εκπαίδευση των μελισσών, κατά τον εν λόγω καθηγητή, διαρκεί τρεις ή τέσσερεις ημέρες και η αποτελεσματικότητά τους είναι εξαιρετική.  

[Βιβλιογραφία και περισσότερα στοιχεία στο άρθρο του Γιώργου Μαυροφρύδη "Οι μέλισσες στον πόλεμο", Μελισσοκομική Επιθεώρηση, 2008, 22(4): 233-238].

Σημείωση Melissologia H.B.F.:
Το φόρουμ υιοθετεί και παροτρύνει την εφαρμογή σε κάθε περίπτωση των κανόνων ορθής αρθρογραφίας. Παρακαλούμε να αναφέρεται με σαφήνεια και ορθά τις βιβλιογραφικές σας πηγές κάθε φορά που αντλείται στοιχεία από αυτές για τα γραπτά σας κείμενα.

mayyor περνα και απο [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Πολυ ενδιαφερον το αρθρο .
Τα παντα κανουν τα μελισσακια μεχρι και σαν οπλο λειτουργουν.

Μου βαζετε ιδεες τωρα

Εντάξει ως ένα βαθμό έχει ενδιαφέρον αλλά μάλλον αναφέρονται υπερβολές:

<<Η εκπαίδευση των μελισσών βασίζεται στην αρχή της ανταμοιβής, έτσι ώστε όταν καταφέρνουν να εντοπίζουν τη ζητούμενη μυρωδιά ανταμείβονται με σιρόπι ζάχαρης>>!!!
Τι δηλαδή οι επιστήμονες εκπαιδεύουν τις μέλισσες;Δεν το καταλαβανω..
<<Το Πεντάγωνο, ήδη από την εποχή του Βιετνάμ -σε μια προσπάθεια ανταπόδοσης των ίσων σύμφωνα με μία άποψη- άρχισε να αναπτύσσει το δικό του άκρως απόρρητο όπλο, το οποίο, βασισμένο σε μια φερομόνη, είχε στόχο την πρόκληση μαζικής επίθεσης μελισσών εναντίον των Βιετγκόγκ. Ακόμη και σήμερα όμως, όπλα που βασίζονται στο σημάδεμα του εχθρού με ουσίες που θα προκαλέσουν την επίθεση των μελισσών βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης.>>

Δεν είναι υπερβολή, οι επιστήμονες όντως εκπαιδεύουν μέλισσες και η εκπαίδευση αυτή φαίνεται πως δεν είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη. Με δυό λόγια, στις μέλισσες προσφέρεται σιρόπι που φέρει τη ζητούμενη μυρωδιά (π.χ. τη μυρωδιά του εκρηκτικού ΤΝΤ). Μαθαίνουν έτσι να αναζητούν την εν λόγω μυρωδιά γιατί αυτή τις οδηγεί στην τροφή (το σιρόπι). Όταν απαιτηθεί, το μελίσσι αφήνεται να αναζητήσει τη μυρωδιά (ψάχνοντας βέβαια το σιρόπι για τον εαυτό του) αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα και το σημείο που βρίσκεται το εκρηκτικό. Όπως μάλιστα ισχυρίζεται ο Ν. Κezic, η εκπαίδευση των μελισσών δεν είναι χρονοβόρα. Για τον ίδιο απαιτούνται μόλις 3-4 μέρες για να μάθει τις μέλισσες να αναζητούν τη μυρωδιά του εκρηκτικού των ναρκών που τον ενδιαφέρει.
Όσον αφορά στο Βιετνάμ, υπάρχουν αναφορές πως οι Βιετγκόγκ παγίδευαν τις φωλιές (ανοιχτές στα δέντρα) της γιγαντιαίας μέλισσας Apis dorsata, αλλά και κυψέλες μελισσών (πιθανόν της Apis cerana, ίσως και της Apis mellifera) αφού πρώτα έκλειναν τις εισόδους. Έτσι όταν περνούσε κάποια αμερικανική περίπολος δεχόταν επίθεση από εκνευρισμένες μέλισσες. Όπως αναφέρει η A. Mayor στο βιβλίο της για τη χρήση των βιολογικών όπλων (μεταφρασμένο και στα ελληνικά πλέον) οι Αμερικανοί, σε απάντηση της παραπάνω πρακτικής των Βιετγκόγκ, αναζήτησαν τρόπο για να επιτύχουν αντίστοιχο αποτέλεσμα εναντίον τους. Στο άρθρο παρατίθενται, κατά λέξη, τα όσα γράφει η συγγραφέας αυτή για το θέμα. Απ' όσο γνωρίζω δεν έχουν αμφισβητηθεί τα γραφόμενά της, παρά μόνον στο σκέλος που αφορά στο αν οι έρευνες του Πενταγώνου (της DARPA) γίνονται αποκλειστικά και μόνο για αμυντικούς σκοπούς, όπως οι της DARPA συνεχώς δηλώνουν ή αν θα μπορούσαν ενδεχομένως τα αποτελέσματα των ερευνών αυτών να χρησιμοποιηθούν και για επιθετικούς σκοπούς, όπως πιστεύει η Mayor.
Στον πόλεμο του Ιράκ πάντως χρησιμοποιήθηκαν (στον Κόλπο) εκπαιδευμένα στην αναζήτηση ναρκών δελφίνια, για προστασία των πλοίων του αμερικανικού στόλου. Εάν θυμάμαι καλά υπήρξαν και απώλειες από τα δελφίνια αυτά. Τώρα το αν η χρησιμοποίηση των ζώων αυτών στην προκειμένη περίπτωση ήταν για αμυντικούς ή για επιθετικούς σκοπούς, εξαρτάται νομίζω από την οπτική γωνία που βλέπει ο καθένας το θέμα.

τα δελφινια χρησιμοποιουντε και απο τον ελληνικο στρατο πιο πολυ να κολανε εκρηκτικα στα πλοια.
οι αμερικανοι τα χρησιμοποιουν απο το 50.

αν θυμαμαι καλα, ειχα διαβασει σε καποιο ελληνικο περιοδικο οτι τα αγγλικα ταχυδρομεια
εχουν εφαρμοσει πιλοτικο προγραμμα,κατα το οποιο τα δεματα περνανε κοντα απο μελισσες
για την ανιχνευση χημικων.μαλιστα ελεγαν οτι ειναι πιο αποτελεσματικες απο τους σκυλους.