Από καιρό ήθελα να γράψω για την κατάρρευση των μελισσών… δηλαδή το φαινόμενο όπου πας στα μελίσσια σου και τα βλέπεις όλα μια χαρά αλλά όταν μετά λίγες μέρες τα ξαναεπισκέπτεσαι κάποια είναι χωρίς πληθυσμό!!!
Αφορμή για να γράψω είναι ένα άρθρο που διάβασα στο τελευταίο τεύχος του
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.] (τόμος 152 τεύχος 5, Μάιος 2012) από τον
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.] σχετικά με το Colony Collapse Disorder (σελίδες 493-499). Στο άρθρο αυτό ο Randy παρουσιάζει κάποιες παρατηρήσεις του που ως παρατήρηση φαινομένου αλλά και επεξήγηση συμπίπτουν με δικές μου. Αν και δεν έχω τρέξει πειράματα, νομίζω ότι αξίζει το κόπο να αναφέρω κάποια πράγματα για τα οποία ελπίζω ότι θα δούμε σύντομα στην διεθνή βιβλιογραφία νέα ερευνητικά αποτελέσματα. Για το λόγο αυτό όσα αναγράφω παρακάτω θα προτιμούσα να τα δείτε προς προβληματισμό και όχι ως απόλυτα δεδομένα, επισημαίνω ότι είναι απλές παρατηρήσεις μου με δικές μου επεξηγήσεις… έχουμε και λέμε:
Σε κάθε μελισσοκομείο υπάρχουν δυνατά και μη μελίσσια. Πολλές φορές δυνατά μελίσσια χάνονται χωρίς λόγο και αυτά που έχουμε με μια ματιά καταδικάσει φτάνουν μέσα στο έτος σε θαυματουργική ανάπτυξη… γιατί αυτό το παράδοξο; Πολλοί είναι οι λόγοι, ένας κακός χειρισμός είναι αρκετός για να αποδεκατίσει και το πιο καλό μελίσσι!!! Οπότε το σωστό είναι να αποφεύγουμε “άνευ λόγου επικίνδυνους χειρισμούς”… σκεφτόμαστε πριν πράξουμε… αλλά και δεν διστάζουμε να ενεργήσουμε. Είναι αρκετές οι φορές που ενώ έχω προγραμματίσει μια σειρά από χειρισμούς “κάτι” που θα αντιληφτώ θα με κάνει να αλλάξω το όλο σχέδιο δράσεις μου… αποτέλεσμα να “χάσω” παραγωγές αλλά να γλιτώσω ολόκληρα μελισσοκομεία. Η μελισσοκομική αντίληψη για μένα είναι το ένα που κάνει τι διαφορά ανάμεσα σε δύο πολύ καλά ενημερωμένους μελισσοκόμους… το άλλο είναι το ποιος σέβεται περισσότερο τα μελίσσια του. Για να το θέσω σε πρακτικό επίπεδο… πάντα διαλέγουμε το καλύτερο για τα μελίσσια μας και η αρχή για αυτό μπορεί να θεωρηθεί ένα μελισσομαντρί για καλό ξεχειμώνιασμα. Όσο πιο καλά ξεχειμωνιάσουμε τα μελίσσια μας τόσο πιο καλά θα αρχίσουμε τη νέα χρονιά. Οπότε για το ξεχειμώνιασμα επιλέγουμε ένα άριστο μέρος, θερμό, ηλιόλουστο, με νότια κατηφοριά χωρίς ανέμους… και ας είναι 350 χιλιόμετρα μακριά.
Η αξιολόγηση των μελισσιών νωρίς και η διαχώριση τους σε δυνατά και μη σε αντίστοιχα μελισσοκομεία ίσως είναι η μοναδική πρόταση που έχω να κάνω για “οικονομικότητα” της μελισσοκομικής μας εκμετάλλευσης. Κάποιοι ίσως να θελήσουν να σταματήσουν να διαβάζουν εδώ… εγώ γράφω για τους υπόλοιπους. Ένα μικρό μελίσσι ή θα αναπτυχθεί ή θα χαθεί. Τα στατιστικά μου τα τελευταία χρόνια δείχνουν ότι θα χαθεί. Καχεκτικά μελίσσια, αν μπορούμε να τα χαρακτηρίσουμε έτσι, έχουν λίγες ελπίδες να προσφέρουν κάτι θετικό στο σύνολο… συνήθως προσφέρουν στεναχώρια, έξοδα και αρρωσταίνουν και τα υγιή!!! Προτείνω
τα καχεκτικά μελίσσια να τα αφήνουμε χώρια, σε καλές τοποθεσίες, και με αξιοστόχαστες επεμβάσεις και από όσα επιζήσουν θα δώσουν και λίγη σοδιά.
Ρίχνουμε το βάρος μας στα υγιή και καλά μελίσσια… με αυτά θα ξαναγεμίσουμε τις άδειες κυψέλες και όχι με τα καχεκτικά. Έχω κάνει αμέτρητες προσπάθειες να γλιτώσω μελίσσια καχεκτικά… όσα τη γλιτώσανε ακόμα προσπαθώ να βρω τι έκανα διαφορετικό. Απλά ήταν μικρά υγιή μελίσσια ή μελίσσια που ανακάμψανε χωρίς να οφείλετε σε δική μου ενέργεια.
Αρχίζω να πιστεύω ότι
μικρά μελίσσια που είναι άρρωστα είναι καταδικασμένα. Αλλά εδώ χάνονται και μεγάλα μελίσσια… τι μπορεί να συμβαίνει; Ενισχύω την άποψη ότι εάν η αναλογία ενήλικων μελισσών προς έκταση γόνου είναι μικρή τότε έχουμε άρρωστο μελίσσι με ίωση ή nosema που παλεύει να επιβιώσει. Οι ενήλικες μέλισσες είναι άρρωστες και χάνονται, ο γόνος αρχίζει να εκτίθεται, να ψοφάει και να σαπίζει μέσα στα κελιά και το μελίσσι παίρνει την κάτω βόλτα. Αν προκύψει και ένα κύμα κακοκαιρίας θα βρούμε κυψέλες άδειες από μέλισσες αλλά με σφραγισμένο γόνο και μέλια!! Αν το μελίσσι είναι σε καλή (θερμή) τοποθεσία υπάρχει η πιθανότητα να εκκολάψει έγκυρα νέες υγιής μέλισσες και να επιβιώσει. Πολλές φορές εάν προλάβουμε να επιθεωρήσουμε ένα ετοιμοθάνατο μελίσσι θα διαπιστώσουμε ότι η βασίλισσα είναι “μασαλά” και έχει γεννήσει αυγά σε κάθε διαθέσιμο κελί… δηλαδή θα νομίζουμε ότι το μελίσσι αναπτύσσετε. Κάνουμε λάθος… το μελίσσι χάνετε. Οι ενήλικες μέλισσες είναι άρρωστες και δεν μπορούμε να τις σώσουμε… θα χαθούνε σε λίγες μέρες και το μελίσσι θα σβήσει. Για μένα δεν πρέπει να βοηθηθεί αυτό το μελίσσι και ούτε να σωθεί η βασίλισσα του… και θα πρέπει να καταστρέψουμε όλα τα πλαίσια με γόνο.
Αν σας ενδιαφέρει… τότε συνεχίζεται.